ThaiSook I 2566
โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือเรียกย่อว่า NCD (Non-communicable disease, NCD) คือ กลุ่มโรคที่ไม่ได้เกิดจากเชื้อโรคจึงทำให้ไม่สามารถแพร่กระจายจากบุคคลหนึ่งไปอีกบุคคลหนึ่งได้ ซึ่งโรค NCDs นั้นเกิดจากปัจจัยเสี่ยงที่มาจากพฤติกรรมการดำเนินชีวิตที่ไม่เหมาะสมต่างๆ เป็นหลัก เช่น การดื่มสุรา การสูบบุหรี่ การรับประทานอาหารหวาน มัน เค็ม และการออกกำลังกายที่ไม่เพียงพอ ซึ่งทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยา ได้แก่ ไขมันในเลือดสูง ความดันโลหิตสูง น้ำตาลในเลือดสูง ภาวะน้ำหนักเกิน และอ้วน ที่นำไปสู่การเป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องหรือไม่ได้รับการดูแลรักษา จะยิ่งทำให้อาการรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ และเกิดการสะสมจนเป็นโรคเรื้อรังได้
องค์การอนามัยโลก (WHO) สถิติผู้เสียชีวิตจากกลุ่มโรค NCDs ในปี พ.ศ. 2552 พบว่าสาเหตุการเสียชีวิตของประชากรโลกทั้งหมด มีถึง 63% ที่เกิดจากกลุ่มโรค NCDs และที่สำคัญกว่านั้นคือ กว่า 80% เป็นประชากรของประเทศที่กำลังพัฒนา
ประเทศไทย จากสถิติล่าสุดพบว่ามี 14 ล้านคนที่เป็นโรค ในกลุ่มโรค NCDs และที่สำคัญยังถือเป็นสาเหตุหลักการเสียชีวิตของ ประชากรทั้งประเทศ โดยจากสถิติปี พ.ศ. 2552 ประชากรที่เสียชีวิต จากกลุ่มโรค NCDs มากกว่า 300,000 คน หรือ คิดเป็น 73% ของการเสียชีวิตของประชากรไทยทั้งหมดในปี 2552 และมีแนวโน้มจะสูงขึ้นเรื่อยๆ ในอนาคต
กลุ่มโรค NCDs ที่มีอัตราผู้ป่วยและผู้เสียชีวิตสูงสุด 6 โรค ได้แก่
- โรคเบาหวาน (Diabetes Mellitus)
- โรคหลอดเลือดสมองและหัวใจ (Cardiovascular & Cerebrovascular Diseases )
- โรคถุงลมโป่งพอง (Emphysema)
- โรคมะเร็ง (Cancer)
- โรคความดันโลหิตสูง (Hypertension)
- โรคอ้วนลงพุง (Obesity)
ปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพที่สำคัญร่วมกันมีสองกลุ่มคือ กลุ่มปัจจัยเสี่ยงด้านพฤติกรรม 4 ปัจจัยและกลุ่มปัจจัยด้านสรีรวิทยา 4 ปัจจัย
กลุ่มปัจจัยเสี่ยงด้านพฤติกรรม 4 ปัจจัย ได้แก่
การบริโภคยาสูบ
การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
การบริโภคอาหารที่ไม่เหมาะสม
มีกิจกรรมทางกายที่ไม่เพียงพอ
กลุ่มปัจจัยด้านสรีรวิทยา 4 ปัจจัยเสี่ยงเป็นโรคไม่ติดต่อ ได้แก่
- ภาวะไขมันในเลือดสูง
- ภาวะความดันโลหิตสูง
- ภาวะน้ำตาลในเลือดสูง
- ภาวะน้ำหนักเกินและอ้วน
สถิติโรคไม่ติดต่อเรื้อรังระดับประเทศ
(คลิ้กเพื่อดูรายละเอียดแบบ interactive)
สถิติโรคไม่ติดต่อเรื้อรังระดับจังหวัด
(คลิ้กเพื่อดูรายละเอียดแบบ interactive)
อ้างอิง
- กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. (2562). โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (บุคลากรสาธารณสุข). สืบค้นจาก https://multimedia.anamai.moph.go.th/associates/hp-ebook_14/
- สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. (2019). กลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง NCDs. สืบค้นจาก https://resourcecenter.thaihealth.or.th/article
ThaiSook I 2566